Anti-pestprotocol
Dit anti-pestprotocol is voor alle partijen, de pester, de gepeste, de ouders en leerkrachten. Pestgedrag komt in allerlei vormen voor en we benadrukken dat pesten via social media tot een vorm van pesten behoord waar dit protocol over gaat.
Kindcentrum Westwijzer is sinds 2013 een Kanjerschool en we gebruiken de Kanjertraining om het pedagogisch klimaat op ons Kindcentrum en het pedagogisch handelen van leerkrachten en pedagogisch medewerkers richting te geven.
De Kanjertraining gaat uit van vijf basisafspraken:
1. We vertrouwen elkaar
2. We helpen elkaar
3. Niemand speelt de baas
4. Niemand lacht uit
5. Niemand blijft zielig
In het gesprek praten we over gedrag: “Jij bent oké, maar wat je doet is niet oké.”
Preventieve maatregelen tegen pesten
Met het geven van de Kanjertrainingslessen en het naleven van de afspraken beogen we preventief pestgedrag te voorkomen. De kinderen leren hoe ze met elkaar om moeten gaan, hoe ze kunnen zeggen dat ze iets niet willen en hoe ze conflicten kunnen oplossen. Toch kunnen er daarnaast ook situaties op het Kindcentrum of in de thuissituatie ontstaan waar je het hebt over structureel pesten. Dit protocol geeft stap voor stap aan hoe we dit pestgedrag in Kindcentrum Westwijzer aanpakken.
Stappenplan pestprotocol
Wanneer leerlingen ruzie met elkaar hebben en/of elkaar pesten en de kanjer methode negeren volgen we de stappen in dit plan. Van elke stap wordt verslaglegging gemaakt en opgeslagen in ParnasSys.
Stap 1
Laat de leerlingen er eerst zelf (en samen) uit proberen te komen door de “Kanjer methode” te gebruiken. Het omschrijven van het gedrag dat niet leuk ervaren wordt, is belangrijk. Op het moment dat één van de leerlingen er niet uit komt, kan hij/zij er voor kiezen het probleem te negeren, weg te lopen. Helpt dit niet, of lukt dit niet, dan wordt het probleem aan de meester of juf voorgelegd of wordt andere hulp ingeroepen, bijvoorbeeld het kanjermaatje. De leerkracht gaat hier meteen op in of maakt een afspraak met de leerlingen om er in een later stadium op terug te komen, bijvoorbeeld na schooltijd. De leerkracht zorgt ervoor dat alle partijen gehoor krijgen.
Stap 2
De leerkracht brengt de partijen bij elkaar voor een verhelderend gesprek. Bedoeling is om samen met de leerlingen de ruzie of pesterijen op te lossen, d.m.v. de “win-win” methode en (nieuwe) afspraken te maken. De ouders van beide partijen worden op de hoogte gebracht.
Stap 3
De leerkracht neemt duidelijk stelling en houdt een bestraffend gesprek met de leerling die pest of ruzie maakt. De pester krijgt de volgende consequentie:
- Twee (2) pauzes binnenblijven.
- Nablijven tot alle leerlingen vertrokken zijn.
- Een schriftelijke opdracht zoals een opstel over de toedracht van zijn/haar rol in het pestprobleem.
Er volgt een pedagogisch gesprek tussen de leerkracht en de pester. Dit gesprek heeft als doel; bewustwording van wat hij/zij het gepeste kind aandoet. Er worden afspraken gemaakt met de pester over gedragsveranderingen. Waar nodig geven we ouders adviezen voor externe hulp.
Ook volgt er een gesprek met de ouders van zowel de pester als de gepeste leerling met als doel te werken aan een oplossing en zo het samenwerken te bevorderen. Volgens het inzicht van de leerkracht zijn de kinderen bij deze gesprekken aanwezig. Van het gesprek wordt een verslag gemaakt. Alle ouders van de groep worden op de hoogte gebracht over het feit dat er gepest wordt in de groep van hun kind.
Stap 4
Bij aanhoudend pestgedrag gaat het protocol Time-out, schorsing en verwijdering in werking. Er volgt een gesprek met ouders van de pester waarin wordt uitgelegd dat het protocol Time out en schorsing in werking wordt gezet en wat dat concreet betekent. Zie onderstaand “Protocol time-out, schorsing en verwijdering”.
Achtergronden bij het protocol
In Kindcentrum Westwijzer werken we met de Kanjertraining. We vinden dat ons anti-pestprotocol daarom vanuit het oogpunt van de Kanjertraining moet worden opgesteld. Dit protocol is tot stand gekomen in samenwerking met het team en in overleg met de medezeggenschapsraad. Het anti-pestprotocol zal bij de start van ieder schooljaar in elke groep besproken worden.
Ook krijgt het een plek in de schoolgids. In de praktijk zal dit anti-pestprotocol vooral gebruikt worden vanaf groep 4. In de lagere groepen zijn de problematieken doorgaans van een ander karakter en kunnen conflicten vaak direct worden opgelost.
In iedere groep zal er op de manier die de Kanjermethode aanbiedt, omgegaan worden met conflicten en pestgedrag. Mocht het nodig zijn, dan maken we ook in deze groepen gebruik van het anti-pestprotocol. Als het stappenplan gevolgd wordt, slaan we per kind de verslagen op in ParnasSys (leerlingadministratie).
Pesten en het verschil tussen pesten en plagen
De definitie van pesten: Pesten op school is het systematisch psychisch en/of fysiek mishandelen van één of meer groepsgenoten of andere kinderen die niet in staat zijn zichzelf te verdedigen. Uitingen van specifiek pestgedrag:
- verbaal
- fysiek
- intimidatie
- isolatie
- stelen of vernielen van bezittingen
Het verschil tussen plagen en pesten is groot. Kinderen die elkaar plagen, kunnen elkaar wel aan. Nu eens plaagt de één, dan weer de ander. Een geplaagd kind kan terugplagen. Na een tijdje maken ze het samen weer goed. Bij pesten is dat anders. Pesten is altijd gemeen. Als er wordt gepest, is het ene kind altijd sterker dan de ander. De één wint altijd en het andere kind is altijd de verliezer. Pesten gebeurt nooit zomaar een enkel keertje. Een kind dat wordt gepest, is steeds het mikpunt. Daarom is pesten nooit leuk. Pesten komt voor in het gezin, de buurt of op school.
Hieronder wordt het verschil tussen plagen en pesten in een schema uitgewerkt:
| Plagen | Pesten |
|---|---|
| Gebeurt onbezonnen en spontaan. | Gebeurt met opzet: de pestkop (pestvogel) weet vooraf wie hij of zij zal pesten, op welke manier en wanneer. |
| Heeft geen kwade bijbedoelingen. | De pestkop wil iemand bewust kwetsen of kleineren. |
| Duurt niet lang, gebeurt niet vaak en is onregelmatig. | Kan lang blijven duren, gebeurt meer dan eens, is systematisch. Houdt niet vanzelf op na een poosje. |
| Speelt zich af tussen “gelijken”. | De strijd is ongelijk, de pestkop heeft altijd de overhand: de pestkop voelt zich zo machtig als het slachtoffer zich machteloos voelt. |
| Is meestal te verdragen of zelfs plezierig, maar het kan ook kwetsend of agressief zijn. | De pestkop heeft geen positieve bedoelingen, wil pijn doen, vernielen of kwetsen. |
| Meestal één tegen één. | Meestal een groep (de pestkop, de meelopers en de supporters) tegenover één geïsoleerd slachtoffer. |
| De rollen liggen niet vast: soms plaagt de één, dan de ander. | Het heeft een vaste structuur. De pestkoppen zijn meestal dezelfde persoon/personen. De slachtoffers ook. Als de slachtoffers wegvallen, kan de pestkop op zoek gaan naar een ander slachtoffer. |
| De pijn, lichamelijk of geestelijk, is draaglijk en van korte duur. | Als er niet op tijd wordt ingegrepen, kunnen de lichamelijke en geestelijke gevolgen ingrijpend zijn en lang nawerken. |
| De relaties worden na het plagen meteen hervat. | Het is niet makkelijk om na het pesten een evenwichtige relatie te vinden. Het herstel gaat moeilijk en traag. |
| De groep lijdt niet onder plagerijen. | De groep lijdt onder een dreigend, onveilig gevoel. Iedereen is angstig, de kinderen vertrouwen elkaar niet meer. Ze zijn niet erg open of spontaan en er zijn weinig vriendjes of echte vriendschappen in de groep. |
Uitleg van de petten van de Kanjertraining
Het gaat om het gedrag dat de kinderen vertonen. Het is de bedoeling dat kinderen zich bewust worden van hun eigen gedrag en dat ze voor bepaald gedrag kunnen kiezen.
Witte pet/tijger
De tijger is een kanjer. Hij/zij is tevreden met zichzelf, komt voor zichzelf op en voor anderen. Maar weet ook wanneer het tijd is om weg te lopen.
Rode pet/aap
Neemt niemand serieus ook zichzelf niet, hij/zij lacht overal om. Het is een meeloper en hij/zij versterkt hierdoor het gedrag van de pestvogel.
Gele pet/ konijn
Heeft een negatief zelfbeeld en komt niet voor zichzelf op of voor anderen. Loopt liever snel (bang) weg.
Zwarte pet/pestvogel
Vindt zichzelf geweldig en anderen helemaal niks. En laat dat aan andere kinderen voelen. Alle anderen deugen niet en hij/zij bepaalt zelf wel wat hij doet. Hij/zij pest andere kinderen.
Protocol Time-out, schorsing en verwijdering
Stappenplan bij aanhoudend storend en/of agressief gedrag
Voor een aantal leerlingen geldt dat ze:
- Zich herhaaldelijk agressief gedragen naar schoolgenoten
- Zich herhaaldelijk agressief gedragen naar personeel
- Zeer storend gedrag vertonen in de klas en in de school
(n.b. agressief gedrag kan zowel verbaal als lichamelijk zijn)
Voor deze groep kinderen is het noodzakelijk een aantal afspraken te maken:
- Verwijdering uit de klas gedurende een afgesproken tijd, de leerling wordt naar een andere vooraf afgesproken klas/plek gebracht met werk.
- Bij herhaling hiervan worden ouders op de hoogte gebracht.
- Als een leerling zich in de andere klas ook misdraagt of zichzelf ernstig kwijt is wordt hij naar een andere medewerker gebracht die geen leerlingen heeft (ambulante collega of directeur).
- Bij herhaling worden ouders op de hoogte gebracht van time-out en schorsingsbeleid. De laatste waarschuwing wordt dan gegeven.
- Vindt er nogmaals hetzelfde gedrag plaats dan wordt overgegaan tot een time-out. Dit betekent dat de leerling 1 dag de toegang tot de school ontzegd wordt. De leerling krijgt huiswerk mee. Dit wordt verzorgd door de leerkracht. De ouders worden op de hoogte gebracht door de directeur. Er komt een schriftelijke melding van de time-out voor de ouders en in het dossier van
de leerling. - Er wordt maximaal 3x tot een time-out over gegaan. De leerplichtambtenaar wordt hiervan op de hoogte gebracht. Na de derde keer worden ook ouders opnieuw op de hoogte gebracht van het beleid.
- Bij de 4 e keer wordt overgegaan tot een schorsing. Dit is een tijdelijke verwijdering van ongeveer 1 week, waartoe wordt overgegaan na overleg tussen leerkracht, intern begeleider, bouwcoördinator en directeur. De leerling krijgt huiswerk mee, dit wordt verzorgd door de leerkracht. Twee keer in de week komt de leerling naar school voor instructie. De ouders worden op de hoogte gebracht door de directeur. Een schorsing wordt vervolgens schriftelijk medegedeeld aan de ouders, de onderwijsinspectie, de leerplichtambtenaar en de algemeen directeur van Kans & Kleur.
- De week van de schorsing wordt gebruikt om met ouders en andere deskundigen te bekijken hoe en waar de leerling het beste verder onderwijs kan volgen.
- Als er na de schorsing geen verbetering in het gedrag is en er nog geen andere oplossing gevonden is dan kan na herhaling van het verkeerde gedrag overgegaan worden tot verwijdering. De school is verplicht een andere school te zoeken waar de leerling terecht kan.
We gaan over tot schorsing:
- Nadat is gebleken dat de time-out onvoldoende effect heeft op het gedrag van de leerling.
- Wanneer kinderen aanhoudend storend en agressief gedrag vertonen en hiermee de veiligheid van zichzelf en/of van anderen in het gevaar brengt.
- In extreme situaties, waarbij de aanwezigheid van de leerling als lichamelijk of psychisch bedreigend is ervaren.
N.B.
Onder agressief gedrag wordt verstaan:
Verbaal: schelden – schreeuwen
Non-verbaal: slaan – schoppen – spugen – met voorwerpen gooien
Onder storend gedrag wordt verstaan:
Gemaakte afspraken in de klas en of de school herhaaldelijk negeren, hierin niet
gecorrigeerd kunnen worden en brutaal zijn naar de medewerkers.
Niet naar de medewerker toe gaan als hier om gevraagd wordt, weglopen uit de
school of van het plein.